Cầu chì là gì? Cấu tạo, nguyên lý, chức năng và các loại cầu chì

Cầu chì là thiết bị điện được áp dụng phổ biến trong cuộc sống hàng ngày hiện nay. Vậy cầu chì là gì? Công dụng cụ thể ra sao? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay bây giờ nhé!

Xem sản phẩm: Kem thiếc hàn

Cầu chì là gì?

Cầu chì là gì? Cầu chì là thiết bị điện dùng để bảo vệ thiết bị và lưới điện khỏi hiện tượng đoản mạch, từ đó hạn chế cháy nổ. Cụ thể hơn, cầu chì là thiết bị dùng để bảo vệ dây dẫn điện, thiết bị, mạch điện trong điều kiện nguồn điện hay mạch điện bị quá tải. Cầu chì được tích hợp sẵn trong hệ thống điện. Chúng được kết nối trực tiếp giữa dây dẫn điện và các thiết bị điện. Cầu chì có cấu tạo đơn giản, kích thước nhỏ và giá thành rẻ nên được sử dụng rộng rãi trong hệ thống điện hiện nay.

Cấu tạo của cầu chì là gì?

Như đã đề cập, cấu tạo của cầu chì khá đơn giản. Bộ phận quan trọng nhất của cầu chì là dây chì được mắc nối tiếp với hai đầu dây dẫn trong mạch điện. Các bộ phận khác như: giá đỡ cầu chì, phích cắm, nắp cầu chì,…. Cụ thể, cấu tạo như sau:

Phần tử ngắt mạch

Phần tử ngắt mạch là bộ phận chính của cầu chì, nó sở hữu giá trị điện trở suất rất nhỏ. Phần tử ngắt mạch có chức năng cảm nhận giá trị dòng điện đi qua. Phần tử này thường được làm bằng bạc, đồng,… ở dạng dây (mặt cắt hình tròn) hoặc dạng băng mỏng.

Thân cầu chì

Thân cầu chì phải đảm bảo hai yếu tố: bền cơ và dẫn nhiệt, chịu được sự thay đổi đột ngột mà không bị hỏng. Vì vậy, thân cầu chì thường được làm bằng thủy tinh, gốm sứ hoặc các vật liệu tương đương.

Vật liệu lấp đầy

Vật liệu lấp đầy sử dụng để bọc phần tử ngắt mạch trong thân cầu chì. Vật liệu này có khả năng hấp thụ năng lượng do hồ quang tạo ra. Đồng thời, chúng phải bảo đảm cách điện trong trường hợp xảy ra ngắt mạch. Do đó, vật liệu lấp đầy cho cầu chì thường là silicat dạng hạt.

Các đầu nối

Đầu nối cố định cầu chì ở cầu dao và đảm bảo tiếp xúc điện tốt.

Nguyên lý làm việc của cầu chì

Ngoài khái niệm cầu chì là gì, bài viết này còn cung cấp thông tin về nguyên lý hoạt động của cầu chì. Cầu chì hoạt động theo nguyên tắc tự chảy ra hoặc uốn cong để ngắt khỏi mạch khi cường độ dòng điện trong mạch tăng. Để hiểu rõ hơn, chúng ta hãy phân tích nguyên lý hoạt động của cầu chì trong hai trường hợp: khi chúng làm việc ở dòng điện định mức và khi xảy ra sự cố.

• Khi mạch bình thường: Khi bình thường, một dòng điện định mức chạy qua cầu chì. Nhiệt lượng tỏa ra không gây nóng chảy. Cân bằng nhiệt được thiết lập mà không làm làm hỏng bất kỳ thành phần nào của cầu chì. 
• Khi xảy ra sự cố: Lúc này dòng điện chạy qua lớn hơn dòng điện định mức. Sự cân bằng trên cầu chì bị phá hủy. Năng lượng nhiệt tích tụ và làm tan chảy phần tử ngắt mạch của cầu chì, làm hở mạch ở cả hai đầu của cầu chì.

Xem sản phẩm: Dây thiếc hàn

Công dụng của cầu chì

Cầu chì để làm gì? Thiết bị này dùng để bảo vệ đường dây tải điện, máy biến áp, động cơ điện, thiết bị điện, mạch điều khiển và mạch chiếu sáng. 

Trong mạng điện, cầu chì là bộ phận quan trọng để bảo vệ hệ thống điện khỏi hiện tượng đoản mạch. Điều này bảo vệ an toàn cho người sử dụng và tài sản xung quanh hệ thống điện. 

Cầu chì được sử dụng rộng rãi trong các mạch điện gia dụng và đường dây điện cao thế. Cầu chì dùng một lần thường được lắp đặt trong các thiết bị gia dụng như máy sấy, máy pha cà phê,… Tuy nhiên hiện nay cầu chì đang được thay thế bằng Aptomat với tính năng ưu việt hơn.

Các loại cầu chì phổ biến hiện nay

Cầu chì điện 1 chiều

Đây là loại cầu chì nhỏ hoạt động rất ổn định. Vì dòng điện một chiều có giá trị không đổi lớn hơn 0 nên khó ngắt mạch và xảy ra hồ quang giữa các dây dẫn nóng chảy. Do đó, các điện cực của cầu chì phải cách xa nhau. Cầu chì 1 chiều cung cấp khả năng bảo vệ tối đa cho các mô-đun pin và bộ pin. Nó cũng cung cấp khả năng xóa các dòng lỗi DC hiệu quả. 

Cầu chì điện 3 pha (Cầu chì xoay chiều)

Cầu chì xoay chiều có kích thước nhỏ và dao động từ giá trị nhỏ nhất đến giá trị lớn nhất 50-60 lần mỗi giây. Loại này chuyên dùng cho điện 3 pha như hạ thế.

Cầu chì cách ly

Loại cầu chì này phù hợp với tiêu chuẩn IEC 947.3. Chúng có bảo vệ chống quá tải và ngắn mạch, được sử dụng rộng rãi trong các khu công nghiệp.

Xem sản phẩm: Thiếc thanh

Bài viết đã trả lời câu hỏi cầu chì là gì, cấu tạo và nguyên lý hoạt động của nó. Hy vọng thông tin này hữu ích cho bạn. Nếu bạn cần sử dụng các linh kiện điện tử, thiếc hàn,… hãy liên hệ với The Tech để được tư vấn tốt nhất nhé!